23 Nisan’ın bilinmeyen tarihi, nasıl çocuk bayramı oldu

ahmetbeyler

Yeni Üye
Bugün 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı. Şu an Ortadoğu’da yaşanan savaş ve göç ötürüsıyla, son bilgilere bakılırsa 1.7 milyon mülteci çocuğa konut sahipliği yapan ülkede, uzun yıllar bir gelenek haline gelen ve çocuk bayramı olarak kutlanan bu değerli gün, egemenliğimizin de 102. yılı olarak kutlanıyor.

Savaşların geride bıraktığı en acı miras, ne yazık ki öksüz ve yetim çocuklar olmuştur. Balkan savaşları öncesinde Osmanlı İmparatorluğu içerisinde başlayan toplum ortasındaki yardımlaşma fikrinin, bir süre daha sonra kurumsallaşmayı dayatması kararı kimi kanunların çıkarılması gerekmiştir. Bunların en mühimlerinden biri de Darüleytamlar idi. Osmanlı Devleti’nde Birinci Dünya Savaşı’ndan daha sonra şehit çocukları yahut hastalıktan vefat eden asker çocuklarının himayesi ve eğitimi için, 25 Kasım 1914 tarihinde Maarif Nâzırı Ahmet Şükrü Bey’in teklifiyle kurulmuş.



YETİM KALAN ÇOCUKLAR EVLATLIK VERİLDİ

Balkan, Çanakkale, Trablusgarp, 1.Dünya savaşı ve Rumeli’yi terk edenlerin yarattığı kaos kararı yetim kalan binlerce çocuğun himayesini içeren ve problemlerine da tahlil bulmayı hedefleyerek açılan D’arületaym’lar, bir süre daha sonra yetersiz kalınca çocukların bir kısmı evlatlık olarak verilmiş, salgın hastalıklardan dolayı kalan darüleytamlar da hastaneye dönüştürülmüş.

BAĞIŞ TOPLANAN GÜN 23 NİSAN

İstanbul’un işgali kararı ve gayretin merkezinin de Ankara olması sebebiyle Anadolu yetimleri Ankara himayesine alınmış; ismi Himaye-i Etfal’ e çevrilen (Bugünkü Çocuk Esirgeme Kurumu) kurumdaki muhtaç çocuklar 1922 yılı meclis açılışının yıldönümünde ön plana çıkarılmış.

O periyot Hakimiyet-i Ulusala gazetesinin bir odasında faaliyetlerini sürdürmeye çalışan kurumun lideri hekim Fuad Omay, Mustafa Kemal’e ulaşarak meclisin açılış günü çocuklar için aktiflik yapılmasını rica etmiş. Rozet ve kumbaralarla yetim çocuklar için bağış toplanan bir gün haline gelmesiyle yardımlar daha da hızlanmış,yetim kalanların da bu yardımlar kanalıyla ( yiyecek, giyecek,oyuncak,kitap ve eğitim imkanı sağlanarak) memnun edildiği bir güne dönüşmüştür.

1926 yılı itibariyle de bu özellik dikkate alınarak 23 Nisan Çocuk Bayramı olarak kutlanmaya başlamış. 1929 yılında çocuk haftası 7 güne çıkarılıp merasimler ülke geneline yayılmış; bir daha birebir tarih itibariyle hem eğitimdeki çarpık otoriteye dikkat çekmek birebir vakitte çocukları korumak gayesiyle tepebaşı tiyatrosundaki ”Dayak” isimli tiyatro oyunu sergilenip dayağın devlet tarafınca yasaklanması konusunda ön çalışma yapılmıştır..1975 yılından bu yana da milletlerarası resmi merasim olarak kutlanmaktadır.

Çocuk Bayramı olarak ilan edilmesi ile birlikte Ulusal Hakimiyetin de Bayramı olan bu kıymetli günün adım adım tarihçesi:



– 15 Ocak 1920: İstanbul’da Osmanlı’nın son “Meclis-i Mebusan”ı açıldı.
– 16 Mart 1920: İstanbul işgal edildi. İşgal kuvvetleri kimi milletvekillerini tutukladı.
– 18 Mart 1920: “Meclis-i Mebusan” kapanış toplantısı yaptı.
– 19 Mart 1920: Mustafa Kemal, “fevkalade yetkiler taşıyacak bir meclisin” Ankara’da toplanmasının sağlanacağını ilan etti. Meclis ile ilgili bildiri doğrultusunda yurdun her yerinde seçimler yapıldı.

– 22 Nisan 1920’de yapılan davetle Millet Meclisi 23 Nisan’da toplandı.
– Millet Meclisi, 24 Nisan 1920’da Mustafa Kemal Paşa’yı lider seçti.

Ulusal Hakimiyetin 102 yılı ve Çocuk Bayramı hepimize kutlu olsun..

Hasret Kalkan

Odatv.com