canvade
Yeni Üye
Polikistik over sendromu (PKOS) üreme çağındaki bayanlarda meydana gelen, kronik seyreden, gelecekteki hayat kalitesini olumsuz etkileyen endokrin bir bozukluktur. PKOS günümüzde bayanlar içinde çok sık karşılaşılan bir hastalıktır ve bayanların % 7 sinde gözlemlenmektedir.
Polikistik over Sendromu çok tüylenme ( hirşutizm), adet görmeme ya da adet düzensizliği, hamile kalamama, abdominal obezite, yumurtalıklarda fazlaca sayıda kist ile karakterize seyreder. Yüksek androjen salınımı ve olağandışı insülin aktivasyonu polikistik over sendromuna taban hazırlarken, hastaların %70’inde insülin direnci oluşmaktadır. Polikistik overi olan bayanlar yumurtalıklarında fazla androjen üretiminden kaynaklı oldukçalu kistlere sahiptirler ve genelde polikistik overli bayanların %70’inde adet düzensizliği görülür. Polikistik over Sendromu olan her iki bayandan birinin obez ya da çok şişman olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıyeten polikistik over sendromu olan bayanlar diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalıkları için daha fazla risk altında olabilirler. PKOS kronik bir hastalık olduğundan semptomların azalması ve hayat kalitesinin artırılması birinci önceliktir. Polikistik overi olan bayanların diyetlerine ve fizikî aktivitelerine dikkat ederek semptomları yönetebilmeleri mümkündür. Hormonal dengesizlikler, insülin direnci ve bu duruma bağlı inflamasyon, polikistik overi olan bayanların kilo vermesini zorlaştırır. birebir vakitte, yaklaşık % 5’lik küçük bir kilo kaybı bile polikistik overi olankadınlarda insülin direncini, hormon düzeylerini, adet döngülerini, doğurganlığı ve genel ömür kalitesini artırabilir. Çalışmalarda polikistik overi olan obez bayanlarda beden yükünün %2-5 içinde azalması ovülasyonun başlaması ve insülin hassaslığının artması için kâfi olduğu belirtilmiştir. % 5-10 yük kaybı ise menstrual fonksiyonları düzeltmiş, tip 2 diyabet gelişme riskinin azalmasını sağlamıştır.
BESLENME TEKLİFLERİ
Öğün atlanmayın, nizamlı öğünler tüketin: Kan şekerinizin denetimi için öğün atlamayıp nizamlı öğünler tüketmelisiniz.
Ülkü ölçüde düşük glisemik indeksli karbonhidrat tüketin: Diyetin karbonhidrat içeriği günlük alınan gücün %55-60’ ını oluşturmalıdır. Glisemik indeksi yüksek besinler yerine kan glikozunun denetimini sağlamak için glisemik indeksi düşük besinler tüketilmelidir. Glisemik indeksi düşük besinler insülin direncinin azalmasına, tokluk hissi oluşumuna katkı sağlamaktadır.
Gereksiniminiz olan proteini aldığınızdan emin olun:Diyetin protein içeriğinin ülkü seviyede olması tokluk sağlamak, insülin hassaslığını artırmak, üreme ve endokrin fonksiyonları düzenlemek açısından çok değerlidir. Günlük gücün %15-20 si proteinlerden gelmelidir.
Diyet yağınızın ölçüsüne ve içeriğine dikkat edin: Diyetin toplam gücünün %25-30’u yağdan gelmelidir. PKOS’lu hastalarda omega-3 yağ asidinin ek olarak alınması önerilmektedir. Diyette oldukcalu doymamış yağ asitlerinin artması insülin direncini azaltır, denetimsiz insülin salınımını mahzurlar ve bu durum androjen salınımının azalmasında tesirlidir. Günlük alınan gücün %2 ‘ den çoksı trans yağ olması durumunda infertilite riskinin arttığı bilinmektedir. Bu niçinle trans yağ alımından kaçınılmalıdır.
Lif alımını artırın: Yapılan bir çalışmalarda yüksek lifli diyet PKOS’ lu bayanlarda düşük insülin direnci, daha az karın yağı, daha az beden tartısı ile temaslı bulunmuştur.
Fermente besin alımını artırın: Yapılan çalışmalarda polikistik overi olan bayanların bağırsaklarında sağlıklı bireylere oranla daha az sayıda bakteri saptanmıştır. Yoğurt, kefir üzere fermente besinleri beslenmenize ekleyerek yararlı bakterilerinizin sayısını artırabilir , doktorunuzun de önerisi ile probiyotik desteği kullanabilirsiniz.
İşlenmiş besinleri, rafine şekeri sonlandırın: İşlenmiş besinler şeker içerikleri ile kan şekerinizde dalgalanmalara sebep olur ve insülin direncini artırır. Yapılan çalışmalarda polikistik overi olan bayanların şeker tüketimi daha sonrası sağlıklı bayanlara oranla kan şekeri seviyesinde ve insülin düzeylerinde daha fazla artış gözlemlenmiştir. Bu niçinle işlenmiş besinleri tüketmemeye itina göstermelisiniz. Paketli kekleri, kurabiyeleri, çikolataları hayatınızdan çıkarıp tatlı gereksiniminizi sağlıklı alternatiflerle giderebilirsiniz!
Akdeniz tipi beslenmeye itina gösterin: Yapılan araştırmalarda polikistik overi olan bayanların bedenlerinde kronik inflamasyon durumunun mevcut olduğunu gözlemlenmiştir ve bu durumun obezite başta olmak üzere biroldukça kronik hastalıkla kontaklı olduğu bilinmektedir. Meyve, zerzevat, tam tahıl, zeytinyağı, balık üzere besin öğesi yüksek besinleri tüketmeye dayanan Akdeniz tipi beslenme kronik inflamasyona karşı müdafaa sağlar.
Tertipli antrenman yapın: Nizamlı yapılan tartı ya da kardiyo idmanlarının polikistik over sendorumu olan bayanlarda insülin hassaslığını artırdığı, kan şekeri regülasyonunu geliştirdiği gözlemlenmiştir. Sistemli antrenman yapmak için gerekli motivasyonunuzu sağlayıp, ömür biçimi haline getirmeyi denemelisiniz!
Gereğince uyuyun: Yetersiz uykunun açlık hormonlarınızınn aktivesini artırıp gün ortasında daha fazla yemenize sebep olduğu bilinmektedir. Yetersiz uyku çok kilo ve obezite riski ile direkt olarak temaslıdır, bu sebeple yeteri kadar uyuduğunuza emin olun!
Geriliminizi yönetmeye çalışın: Gerilim kan glikoz seviyesini artırır ve yükselen kortizol düzeyi polikistik over sendromu olan bayanlarda yüksek olan insülin direncini daha da artırmaktadır. Bu niçinle gerilim denetiminizi sağlamalısınız!
Hastalığın tedavisinde birinci basamak olan yük kaybının sağlanması ve beden tartısının denetim altına alınabilmesi için sağlıklı beslenme ve tertipli idman ömür usulü halini almalıdır.
Polikistik over Sendromu çok tüylenme ( hirşutizm), adet görmeme ya da adet düzensizliği, hamile kalamama, abdominal obezite, yumurtalıklarda fazlaca sayıda kist ile karakterize seyreder. Yüksek androjen salınımı ve olağandışı insülin aktivasyonu polikistik over sendromuna taban hazırlarken, hastaların %70’inde insülin direnci oluşmaktadır. Polikistik overi olan bayanlar yumurtalıklarında fazla androjen üretiminden kaynaklı oldukçalu kistlere sahiptirler ve genelde polikistik overli bayanların %70’inde adet düzensizliği görülür. Polikistik over Sendromu olan her iki bayandan birinin obez ya da çok şişman olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıyeten polikistik over sendromu olan bayanlar diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalıkları için daha fazla risk altında olabilirler. PKOS kronik bir hastalık olduğundan semptomların azalması ve hayat kalitesinin artırılması birinci önceliktir. Polikistik overi olan bayanların diyetlerine ve fizikî aktivitelerine dikkat ederek semptomları yönetebilmeleri mümkündür. Hormonal dengesizlikler, insülin direnci ve bu duruma bağlı inflamasyon, polikistik overi olan bayanların kilo vermesini zorlaştırır. birebir vakitte, yaklaşık % 5’lik küçük bir kilo kaybı bile polikistik overi olankadınlarda insülin direncini, hormon düzeylerini, adet döngülerini, doğurganlığı ve genel ömür kalitesini artırabilir. Çalışmalarda polikistik overi olan obez bayanlarda beden yükünün %2-5 içinde azalması ovülasyonun başlaması ve insülin hassaslığının artması için kâfi olduğu belirtilmiştir. % 5-10 yük kaybı ise menstrual fonksiyonları düzeltmiş, tip 2 diyabet gelişme riskinin azalmasını sağlamıştır.
BESLENME TEKLİFLERİ
Öğün atlanmayın, nizamlı öğünler tüketin: Kan şekerinizin denetimi için öğün atlamayıp nizamlı öğünler tüketmelisiniz.
Ülkü ölçüde düşük glisemik indeksli karbonhidrat tüketin: Diyetin karbonhidrat içeriği günlük alınan gücün %55-60’ ını oluşturmalıdır. Glisemik indeksi yüksek besinler yerine kan glikozunun denetimini sağlamak için glisemik indeksi düşük besinler tüketilmelidir. Glisemik indeksi düşük besinler insülin direncinin azalmasına, tokluk hissi oluşumuna katkı sağlamaktadır.
Gereksiniminiz olan proteini aldığınızdan emin olun:Diyetin protein içeriğinin ülkü seviyede olması tokluk sağlamak, insülin hassaslığını artırmak, üreme ve endokrin fonksiyonları düzenlemek açısından çok değerlidir. Günlük gücün %15-20 si proteinlerden gelmelidir.
Diyet yağınızın ölçüsüne ve içeriğine dikkat edin: Diyetin toplam gücünün %25-30’u yağdan gelmelidir. PKOS’lu hastalarda omega-3 yağ asidinin ek olarak alınması önerilmektedir. Diyette oldukcalu doymamış yağ asitlerinin artması insülin direncini azaltır, denetimsiz insülin salınımını mahzurlar ve bu durum androjen salınımının azalmasında tesirlidir. Günlük alınan gücün %2 ‘ den çoksı trans yağ olması durumunda infertilite riskinin arttığı bilinmektedir. Bu niçinle trans yağ alımından kaçınılmalıdır.
Lif alımını artırın: Yapılan bir çalışmalarda yüksek lifli diyet PKOS’ lu bayanlarda düşük insülin direnci, daha az karın yağı, daha az beden tartısı ile temaslı bulunmuştur.
Fermente besin alımını artırın: Yapılan çalışmalarda polikistik overi olan bayanların bağırsaklarında sağlıklı bireylere oranla daha az sayıda bakteri saptanmıştır. Yoğurt, kefir üzere fermente besinleri beslenmenize ekleyerek yararlı bakterilerinizin sayısını artırabilir , doktorunuzun de önerisi ile probiyotik desteği kullanabilirsiniz.
İşlenmiş besinleri, rafine şekeri sonlandırın: İşlenmiş besinler şeker içerikleri ile kan şekerinizde dalgalanmalara sebep olur ve insülin direncini artırır. Yapılan çalışmalarda polikistik overi olan bayanların şeker tüketimi daha sonrası sağlıklı bayanlara oranla kan şekeri seviyesinde ve insülin düzeylerinde daha fazla artış gözlemlenmiştir. Bu niçinle işlenmiş besinleri tüketmemeye itina göstermelisiniz. Paketli kekleri, kurabiyeleri, çikolataları hayatınızdan çıkarıp tatlı gereksiniminizi sağlıklı alternatiflerle giderebilirsiniz!
Akdeniz tipi beslenmeye itina gösterin: Yapılan araştırmalarda polikistik overi olan bayanların bedenlerinde kronik inflamasyon durumunun mevcut olduğunu gözlemlenmiştir ve bu durumun obezite başta olmak üzere biroldukça kronik hastalıkla kontaklı olduğu bilinmektedir. Meyve, zerzevat, tam tahıl, zeytinyağı, balık üzere besin öğesi yüksek besinleri tüketmeye dayanan Akdeniz tipi beslenme kronik inflamasyona karşı müdafaa sağlar.
Tertipli antrenman yapın: Nizamlı yapılan tartı ya da kardiyo idmanlarının polikistik over sendorumu olan bayanlarda insülin hassaslığını artırdığı, kan şekeri regülasyonunu geliştirdiği gözlemlenmiştir. Sistemli antrenman yapmak için gerekli motivasyonunuzu sağlayıp, ömür biçimi haline getirmeyi denemelisiniz!
Gereğince uyuyun: Yetersiz uykunun açlık hormonlarınızınn aktivesini artırıp gün ortasında daha fazla yemenize sebep olduğu bilinmektedir. Yetersiz uyku çok kilo ve obezite riski ile direkt olarak temaslıdır, bu sebeple yeteri kadar uyuduğunuza emin olun!
Geriliminizi yönetmeye çalışın: Gerilim kan glikoz seviyesini artırır ve yükselen kortizol düzeyi polikistik over sendromu olan bayanlarda yüksek olan insülin direncini daha da artırmaktadır. Bu niçinle gerilim denetiminizi sağlamalısınız!
Hastalığın tedavisinde birinci basamak olan yük kaybının sağlanması ve beden tartısının denetim altına alınabilmesi için sağlıklı beslenme ve tertipli idman ömür usulü halini almalıdır.